‘De natuur stuur je niet bij, dus kun je haar maar beter leren begrijpen’

Van festivals naar het biologisch boerenbedrijf

Voordat Annemiek in het boerenbedrijf van haar ouders stapte, werkte ze in de festivalwereld: ‘Dat was hartstikke leuk, maar ik wilde iets goeds doen voor de wereld. Mijn ouders waren altijd al op zoek naar manieren om het bedrijf te verduurzamen. In 2016 begon de omschakeling naar biologisch. Ik zag toen ook in dat biologische akkerbouw echt een verschil kan maken voor een mooiere wereld. Daar wilde ik wel aan bijdragen.’ Ze besloot om haar carrière om te gooien en ging naar de Warmonderhof, een school voor biologisch-dynamische landbouw. Gemotiveerd door idealisme, stapte Annemiek in 2017 in de maatschap van het bedrijf van haar ouders. 

Met de natuur werken

Een opleiding als die van Annemiek is niet verplicht om een biologisch akkerbouwbedrijf te runnen. ‘Handig is het wel,’ zegt ze. ‘Want deels is het gewoon regelgeving waar je je aan moet houden, maar het is ook een andere manier van denken en doen. Je werkt meer met de natuur samen. Die stuur je niet makkelijk bij, dus kun je haar maar beter leren begrijpen. En leren loslaten, dat is ook nuttig. Niet alles gaat zoals jij het wil.’ 

‘Samenwerken met de natuur betekent bijvoorbeeld dat je bij een insectenplaag niet gelijk naar het gif grijpt, maar uitzoekt wat de natuurlijke vijanden zijn van dat insect. Vervolgens is het zaak om die beestjes uit te nodigen op je bedrijf door het aantrekkelijk te maken voor ze. Biologisch boeren is vertrouwen op de natuur en accepteren dat je soms iets verliest.’

Biologisch telen is aan de knoppen draaien

‘Qua teelt is biologisch ook uitdagend,’ gaat Annemiek verder. ‘Veel boeren hebben dit jaar te maken met de aardappelziekte phytophthora. Een gangbare boer kan daartegen spuiten, maar wij niet. Ik hoop dat onze aardappels de dans ontspringen, anders hebben we geen pieper te oogsten.’ 

Op dit moment verbouwt de familie Vlaming op de ‘Boerderij aan de Dijk’ aardappels, wortels, pompoenen, spinazie, erwten en vlas. Alles biologisch. Annemiek: ‘Met biologische teelt is het continu aan de knoppen draaien. Neem nu spinazie: kan niet tegen hitte, niet tegen water, niet tegen hagel. Een juffertje van een plant eigenlijk. Gezien de klimaatverandering, vraag ik me af of het nog wel slim is om spinazie te blijven telen of dat we het moeten vervangen.’ 

Het is balanceren tussen gewassen die misschien wat risicovoller zijn, maar waar sowieso vraag naar is - die dus geld opleveren - en gewassen die om andere redenen goed zijn. ‘Vlas is voor ons een rustgewas,’ legt Annemiek uit. ‘Het doorwortelt de bodem mooi, zodat we het jaar erop weer lekker groenten kunnen telen. Maar vlas is ook een bouwmateriaal en er wordt kleding van gemaakt. Van het zaad persen ze lijnzaadolie. De hele plant wordt gebruikt, hartstikke duurzaam dus. Toch levert het minder op. Met alleen erwten en vlas bijvoorbeeld, heb je geen rendabel bedrijf. Wij kiezen er bewust voor om meerdere gewassen te telen. Om risico’s te spreiden en dus zeker te zijn van inkomen.’

Meer dan een keurmerk

Vaak hebben consumenten het idee dat biologisch eten duurder is. Annemiek is het daar niet mee eens: ‘Het is een vooroordeel. Voor sommige producten klopt het, maar voor sommige niet of amper. Bij seizoensproducten scheelt het meestal niet zoveel. En wat veel mensen niet zien, is de winst die je behaalt door biologisch te kopen. Winst voor de aarde, en uiteindelijk ook voor jezelf. Biologische producten kopen is een maatschappelijke keuze. Je kiest niet alleen voor een keurmerk, waardoor je weet dat de boer geen kunstmest en bestrijdingsmiddelen gebruikt. Je kiest voor biodiversiteit, voor dierenwelzijn, voor natuurlijke landbouw. Dat is de echte waarde van biologisch. Daar heb je als consument ook meer aan.’

De mening van de geïnterviewden op deze website vertegenwoordigt niet noodzakelijkerwijs de visie van de Rijksoverheid.